5 niezwykłych polskich artystek

Portret kobiety, 1888 Olga Boznańska

5 niezwykłych polskich artystek
 

W naszej historii mamy wiele naprawdę wybitych artystek - rzeźbiarek, malarek ... jednak bardzo często pozostają ona nieznane i zapomniane. Dziś wybrałem i przybliżę sylwetki pięciu z nich

 

1. Anna Bilińska

 

Anna Bilińska-Bohdanowiczowa to pierwsza polska artystka, która osiągnęła tak dużą międzynarodową sławę. Za życia cieszyła się ogromną popularnością, jednak po śmierci został nieco zapomniana. Anna Bilińska urodziła się w rodzinie lekarza w Złotopolu, tam też spędziła dzieciństwo. Już w dzieciństwie ujawnił się u niej wielki talent muzyczny i artystyczny. W kolejnych latach Bilińska-Bachandwoicz wraz ze swoją matką i rodzeństwem przyprowadziła się do stolicy, tam też przez 2 lata studiowała w konserwatorium, potem, w 1877, zapisała się do prywatnej Klasy Rysunkowej Wojciecha Gersona i zaczęła również sprzedawać swoje prace malarskie. Studiował na Académie Julian, w pracowni dla kobiet, pod kierunkiem m.in. francuskiego malarza Williama-Adolphe Bouguereau. W 1884 roku zadebiutowała w Salonie Paryskim, kiedy przyjęty został jej rysunek Postać kobiety, a dwa lata późnej na krótko przyjechała do Polski. W roku 1889 artystka otrzymała Srebrny Medal na Wystawie Światowej w Paryżu za swój obraz Autoportret, a w 1891 roku obrazy Bilińskiej zostały zaprezentowane na prestiżowej wystawie sztuki w Berlinie. Następnie postanowiła powrócić warz ze swoim mężem do stolicy Polski, gdzie chciała ona otworzyć pierwszą szkołę malarstwa dla kobiet, ale niestety ciężko zachorowała na serce i zmarła 8 kwietnia 1893 roku.

 

Do najwybitniejszy dzieł należą m.in.  

• Murzynka 
• Bretońska dziewczyna 
• Autoportret
  
• Ulica Unter den Linden w Berlinie

Więcej możecie przeczytać na https://architekturaisztuka.blogspot.com/2021/10/anna-bilinska-niesamowita-artystka.html 

 

Murzynka, 1884 Anna Bilińska

2. Olga Boznańska 

 

Boznańska to najwybitniejsza polska malarka okresu Młodej Polski, działała m.in. w Monachium i Paryżu. Urodziła się 15 kwietnia 1865 roku w Krakowie, a pierwszych lekcji rysunku udzielała Boznańskiej jej matka. W 1896 wynajęła własną pracownię i po raz pierwszy wystawiła w Paryżu swój obraz, zaczęła również wystawiać swoje prace w Monachium, Warszawie i Wiedniu. W 1898 przeprowadziła się już na stałe do stolicy Francji, a następnie została członkiem Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka”. Na międzynarodowej wystawie zdobyła w Amsterdamie srebrny medal, a w roku 1914 Szkoła Sztuk Pięknych zaproponowała jej stanowisko profesora. W 1937 na Wystawie Światowej w Paryżu otrzymała Grand Prix, natomiast na weneckim Biennale sprzedała pięć swoich obrazów, jeden z nich zakupił król włoski. Boznańska była przede wszystkim znakomitą portrecistką. Malowała głównie w swojej pracowni, a nie w plenerze. Często na jej obrazach widać wnętrza pracowni lub widoki z jej okna. Dziś jej prace znajdują się w licznych kolacjach muzealnych i prywatnych m.in. Muzeum Narodowym w Krakowie i Warszawie oraz prestiżowym Musée d’Orsay w Paryżu.

 

Do najsłynniejszych dzieł należą m.in. 

• Bretonka 
• Dziewczynka z chryzantemami  

 

 
 

W Oranżerii Olga Boznańska

3. Tamara Łempicka

 

Tamara Łempicka urodziła się 16 maja 1898 w Warszawie. Pochodziła z rodziny o żydowskich korzeniach. Od 1907 zaczęła symulować swoje problemy zdrowotne i szantażem wymuszała coroczne wakacje we Włoszech; jako młoda, bogata dziewczyna uczyła się w Lozannie, skąd wyjeżdżała do Włoch, by zwiedzać takie miasta jak Rzym, Florencję, czy Wenecję. Podczas swoich podróży zafascynowała się malarstwem renesansowych mistrzów. Po wojnie zamieszkało wraz ze swoim małżonkiem w Paryżu i rozpoczęła wówczas studia malarskie w Academie de la Grand Chaumiere. W roku 1928 odwiedziła trzykrotnie Warszawę, gdzie odbyła się wystawa jej prac w warszawskiej galerii — Zachęta. W roku 1939 Stryjeńska wyjechała do Stanów Zjednoczonych i zamieszkała napiera w Kalifornii, a potem w Nowym Jorku, natomiast ostatnie lata swojego życia spędziła w Meksyku. Zmarła tam 19 marca 1980. Zgodnie z życzeniem malarki jej ciało zostało skremowane, a prochy rozrzucono z helikoptera nad wulkanem.

 

Jej znakiem rozpoznawczym stała się ogromna precyzyjność i duża dbałość o szczegóły. Łempicka potrafiła spędzać nawet godziny nad stworzeniem nawet małego fragmentu obrazu, np. malując obraz „Dziewczyna w zielonej sukience”. Tamara Łempicka za swojego życia znana była nie tylko ze swojego malarstwa, ale także ze swoich wielu romansów

Do jej najwybitniejszy dzieł tej artystki należą:

• Tamara w zielonym Bugatti
• Adam i Ewa     
• Dr Boucard

 

Polichromie Zofii Stryjeńskiej z roku 1928 na Rynku Starego Miasta w Warszawie, wikipedia.org

 

4. Zofia Stryjeńska

Kolejną obok Tamara Łempicka, najbardziej znaną polską artystką - plastyczką dwudziestolecia międzywojennego była Zofia Stryjeńska. To znana i uznana polska malarka, graficzka, ilustratorka i scenografka, reprezentantka stylu art déco.

Swoją naukę malarstwa rozpoczęła pod kierunkiem L. Stroynowskiego i kontynuowała ją od 1909 roku już w prywatnej Szkole Sztuk Pięknych dla Kobiet Marii Niedzielskiej w Krakowie. W 1916 roku wyszła za mąż za architekta Karola Stryjeńskiego, a od 1921 roku mieszkała w Zakopanem, gdzie jej mąż był dyrektorem Szkoły Przemysłu Drzewnego. W latach 1917–1918 wykonała temperą cykl 5 obrazów zatytułowanych "Pascha", w którym religijne motywy połączyła razem z pierwiastkiem ludowości. Od 1922 roku była członkinią Stowarzyszenia Artystów Polskich "Rytm". Zofia Stryjeńska wzięła udział w Międzynarodowej Wystawie Sztuki Dekoracyjnej w Paryżu w 1925 roku, gdzie ozdobiła ona salę główną polskiego pawilonu. Z najważniejszego okresu twórczości Stryjeńskiej pochodzi m.in. cykl "Młoda wieś polska", który stanowi apologię urody wiejskiego życia oraz młodości. Warto jeszcze wspomnieć, że artystka opracowała w 1928 roku, wspólnie z S. Ostrowskim, projekt polichromii kamienic Rynku Starego Miasta w Warszawie, współpracowała również jako scenografka z Teatrem Miejskim im. Słowackiego w Krakowie. W roku 1929 Stryjeńska otrzymała wielki złoty medal za ilustracje do książki na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu, a w 1932 roku zdobyła złoty medal na XVIII Biennale w Wenecji. Okupację spędziła w Krakowie, a okres powojenny artystka spędziła we Francji i Szwajcarii. Zmarła w 1976 roku w Genewie i pochowana została na cmentarzu w Chêne-Bourg (Szwajcaria)

 

Do najwybitniejszy dzieł należą m.in. 

• Rok obrzędowy w Polsce
• Pascha. Pieśń o Zmartwychwstaniu Pańskim
• polichromie kamienic na Rynku Starego Miasta w Warszawie

5. Magdalena Abakanowicz Urodziła się 20 czerwca 1930 w Falentach, w młodości była lekkoatletką i zawodniczka Bałtyku Gdynia oraz Gedanii Gdańsk. Byłą również aż trzykrotną medalistka mistrzostw kraju w biegach sztafetowych oraz dwukrotną brązową medalistką zimowych mistrzostw Polski w biegu na 50 metrów przez płotki. W roku 1954 ukończyła ASP, a później także sopocką PWSSP. Specjalizowała się w tworzeniu dużych, figuralnych kompozycji przestrzennych z tkaniny, nazwanych późnej od jej nazwiska abakanami. Tworzyła również z kamienia, drewna i brązu. W ostatnich latach życia ciężko chorowała. Zmarła 20 kwietnia 2017 w Warszawie i została pochowana 27 kwietnia 2017 na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Podczas swojego życia miał wiele wystawach indywidualnych, brała także udział w wystawach zbiorowych, a jej rzeźby plenerowe znajdują się w wielu polskich miastach, jak i na całym świcie. W 2021 roku zorganizowana została duża wystawa Abakanowicz w Poznańskim MN (czynna jeszcze do 24 października) a w przyszłym roku inna wystawa monograficzna ma się odbyć we Wrocławiu.

 

 

Wystawa w MNP, fot. mnp.art.pl

 

Do najwybitniejszy dzieł należą m.in. 

• Klatka i plecy
• Czerwony Abakan
• 95 figur z tłumu 1095 figur
• Rozdroże 2010
• Przyjaciele

To oczywiście nie wszystkie wielkie artystki z Polski, warto jeszcze wspomnieć choćby o Katarzynie Kozyra, Katarzynie Kobro, czy Marii Nostitz-Wasilkowskej

 

A, jaka jest wasza ulubiona artystka? 

 

 

 

bibliografia

wikipedia.org

culture.pl

niezlasztuka.net

Blum H., Olga Boznańska, Warszawa