CO MOŻNA ZOBACZYĆ NA LUBELSKIM ZAMKU?

Muzeum Narodowe w Lublinie

 

CO MOŻNA ZOBACZYĆ NA LUBELSKIM ZAMKU?

Krótka historia zamkowego wzgórza

Początki zamku związane są z powstaniem w XII wieku kasztelanii lubelskiej. Za czasów Kazimierza Sprawiedliwego został wzniesiony na wzgórzu gród umocniony drewniano-ziemnym wałem. Późnej wybudowano murowaną wieżę obronno- mieszkalną — donżon. W XIV wieku, za panowania króla Kazimierza Wielkiego, wzniesiono już murowany zamek otoczony murem obronnym, powstał również gotycki kościół zamkowy pod wezwaniem Trójcy Świętej, który pełnił funkcję kaplicy królewskiej.

Z czasów króla Władysława Jagiełły wnętrza kaplicy pokryto pięknymi i niesamowicie cennymi malowidłami bizantyńsko-ruskimi. W roku 1569 na zamku w Lublinie obradował sejm, na którym podpisano akt unii polsko-litewskiej, czyli unię lubelską. W wieku XVII zamek uległ zniszczeniu, ocalały jedynak najstarsze budowle – kaplica i donżon. W latach 1824-1826 wzniesiono nową budowlę w stylu neogotyku angielskiego, przeznaczoną na więzienie kryminalne Królestwa Kongresowego. Funkcję więzienia zamek pełnił przez ponad 125 lat. Późnej, również w okresie wojny, zamek pełnił funkcję różnych więzień. W 1954 r., po przeprowadzeniu prac remontowych zamek przeznaczono na nowe muzeum.

Wystawy stałe

Galeria Malarstwa Cerkiewnego prezentuje zarówno ikony, jak i obrazy cerkiewne. Ukazuje specyfikę sztuki cerkiewnej Lubelszczyzny i wielokulturowy charakter togo regionu. Natomiast wystawa „Historia Uzbrojenia i Malarstwo Batalistyczne” w ciekawy sposób opowiada o rozwoju uzbrojenia i wyposażenia wojskowego na przestrzeni dziejów. Ukazuje także najważniejsze starcia i bitwy stoczone przez Polaków na tych terenach.

Dużą część ekspozycji stanowi Galerii Malarstwa Polskiego XIX-XX wieku przedstawiająca panoramę malarstwa polskiego od początku XIX aż do połowy XX wieku. Znajdują się tu między innymi obrazy, takich artystów jak Olgi Boznańskiej, Józefa Brandta, Wojciecha Kossaków, Jacka Malczewskich, Piotra Michałowskiego, Józefa Pankiewicza, Andrzeja Wróblewskiego, Stanisława Wyspiańskiego, czy Eugeniusza Zaka. Jest również monumentalne płótna Matejki z 1869 roku "Unia lubelska"

Jan Matejko Unia Lubelska

Na wystawie „Malarstwo Europejskie i Sztuka Zdobnicza XVI-XIX w” prezentowane jest 40 obrazów sztuki holenderskiej, flamandzkiej, włoskiej, niemieckiej i francuskiej z XVII i XVIII w. Najsłynniejszym obrazem na wystawie jest „Piłat umywający ręce" holenderskiego malarza okresu baroku — Hendricka ter Brugghena. Tematyka prac w galerii jest bardzo różnorodna, są martwe natury, są portrety, obrazami animalistycznyne, jak np. „Walka psów z lisami" Abrahama Hondiusa i „Ptactwo domowe" Melchiora Hondecoetera. Uzupełnieniem wystawy jest prezentacja sztuki zdobniczej od XVI do XX wieku.

Kolejna wystawa to „Trybunał Koronny w dziejach Rzeczypospolitej (1578-1794)”. Prezentuje ona głównie postaci marszałków oraz deputatów trybunalskich, a także osób z nimi związanych. Na pewno wyjątkowym i ciekawym obiektem jest, osnuty legendą, tajemniczy Stół z czarcią łapą. Być może odgrywał on swoją rolę podczas posiedzeń Trybunału Koronnego w końcowym okresie jego działalności, czyli w ostatnich latach I Rzeczypospolitej.

Kolejna ekspozycji to „Grupa Zamek i Awangarda”, stanowi ona prezentacja twórczości awangardowej grupy artystycznej działającej w II połowie lat 50. w Lublinie, której nazwa wiąże się z miejscem pierwszych spotkań młodych artystów — zamkiem w Lublinie.

Na zamku prezentowane są także wystawy „Śladami przeszłości. Najdawniejsze Dzieje Ziemi Lubelskiej”, ekspozycja numizmatyczna „Monety i medale na ziemiach polskich X–XX w." i wystawa etnograficzna „Sztuka Ludowa Regionu Lubelskiego”

Kaplica i wieża

Niewątpliwą atrakcją zamkowego wzgórza jest XIV - wieczna kaplica zamkowa pod wezwaniem Trójcy Świętej. Powstała z fundacji Władysława Jagiełły, a jej gotyckie wnętrza pokryto, unikalnymi malowidłami bizantyjsko-ruskimi. Kolejną zamkową atrakcją jest Donżon, czyli wieża łącząca w sobie główne funkcję mieszkalną i obronną. Dziś można na nią wejść i podziwiać panoramę Lublina.

Wystawy czasowe

Muzeum organizuje również liczne wystawy czasowe, w tym zagraniczne. W grudniu będziemy mogli obejrzeć wystawę przedmiotów z krakowskiego Skarbca Koronnego. Łącznie ma być to ponad 100 zabytków. W przyszłym roku ma być natomiast długo wyczekiwana wystawa twórczości Tamary Łempickiej. Bardzo znanej i cenionej polskiej artystki epoki art déco.

Zamek w Lublinie, rok 1860. Litografia Adama Lerue

.

bibliografia

mnwl.pl

wikipedia.org